Sistem Tıp`ın en önemli birimlerinden biri olan Klinik Laboratuvar; Sistem Tıp’ın kalite politikaları doğrultusunda, ayaktan başvuran hastalarımız ve anlaşmalı kurumlarımızın beklenti ve gereksinimlerini karşılama doğrultusunda kurulmuştur.
Klinik laboratuvarımızın amacı;
- Hastalıkları ortaya çıkarmak ya da hastalıklara yatkınlığı saptamak,
- Hastaya tanı konulmasına yardımcı olmak,
- Bazı hastalıkların süresi ve gelişimi hakkında bilgi vermek,
- Tedavilerin etkinliğini izlemektir.
Klinik Laboratuvar tanı, tedavi ve hasta değerlendirmesinde gereksinim duyulan tüm laboratuvar testleri, modern cihazlar, sürekli güncel eğitimlerle desteklenen deneyimli teknisyenler, kullanışlı iyi tasarlanmış fiziksel ortam, kaliteye özen gösteren etkin bir yönetim ekibi ile gerçekleştirilmektedir.
Hizmet sunumunun her adımında, hasta beklenti, hak ve sorumlulukları göz önünde bulundurularak, Laboratuvar hizmet standartlarına uygun olarak, çalışan, çevre ve hasta güvenliği kavramlarına değer verilerek çalışılmaktadır.
Klinik laboratuvarımızda uygulanan tüm analizler günlük kalite kontrol değerlendirmeleri sonrası gerçekleştirilmektedir. Hastadan elde edilen test sonuçları raporlanma öncesi kayıtlarımızda bulunan tüm test verileriyle karşılaştırılarak uzmanlarımız tarafından değerlendirilmektedir. Uzmanlarımız gerekli gördüğünde analizlerin doğru ve güvenilir olması amacıyla testler tekrar çalışılmakta ve yine gerektiğinde hastanın doktoru ile bağlantı kurularak aynı örnekte ileri aşamalı testlerin vakit kaybedilmeden yapılması sağlanmaktadır. Geniş test paneli olan laboratuvarımızda hastaya ait örnekler hiç bekletilmeden en kısa sürede işleme almakta ve analizler hızlı bir şekilde gerçekleştirilerek sonuçlar en kısa sürede hastaya verilmektedir.
Laboratuvarımızda kullanılan cihazların ve testler için kullanılan malzemelerin performansı, analitik süreçlerin her aşamasında denetlenmektedir. Bu denetimler, laboratuvara özgün kontrol yöntemlerinin yanı sıra, iç ve dış kalite kontrol örnekleri ile de yapılmakta ve sonuçlar sertifikalandırılmaktadır. Örnek verilmeden önce, açlık gibi ön hazırlık gerektiren testler için laboratuvarımızdan ya da web sitemizden bilgi edinilmesi, en doğru sonuçları verebilmemiz açısından önemlidir.
Laboratuvar Tetkiklerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Günlük biyolojik ritim, egzersiz, açlık, diyet, ilaç alınması veya sigara kullanılması birçok laboratuvar tetkikini etkilemektedir. Bazı testlerde biyolojik değişkenlik çok belirgin olabilir. Bu nedenle, laboratuvar tetkikleri için SABAH KAN VERİLMESİ önerilir.
- Fiziksel aktivitenin testler üzerine etkileri vardır. Bu nedenle tetkik için laboratuvarımıza gelmeden önce ağır ve zorlayıcı egzersizden kaçınılmalıdır, kan vermeden önce yarım saat kadar dinlenmiş olmak önerilir.
- Genel olarak laboratuvar testlerinin yiyeceklerden etkilenmemesi için testler için hastanın aç olması gereklidir.
- Açlık: Kişinin test vermeye gelmeden önce 8-12 saat su hariç hiçbir şey yememesi ve içmemesidir. Vücudun biyolojik ritmi açısından sabah açlığı tercih edilir.
- Sabah açlığı için akşam yemeğinden sonra su dışında yiyecek ve içecek alınmaz ve sabah 8:00 ile 11:00 arasında kan verilir.
- Özellikle kanda glikoz, trigliserid, kolesterol ve elektrolitler (sodyum, potasyum, klor) gibi testler için kan örneğinin 10 – 12 saatlik açlık sonrası alınması önemlidir. Uzamış açlık bilirubin, trigliserid, glukoz düzeylerini değişik oranlarda değiştirmektedir. Ayrıca yemeklerden sonra kanda artan şilomikronlar serum ve plazmada bulanıklık yaparak ölçüm yöntemlerinin yanlış sonuçlar vermesine neden olabilmektedir.
- Test öncesi alkol kullanımı, plazma laktat, ürik asit ve trigliserid düzeylerini arttırabilmektedir.
- Birçok ilaç laboratuvar testlerini değişik biçimlerde etkileyebilmektedir. Kullandığınız ilaçlar hakkında doktorunuzu bilgilendiriniz.
Özet Olarak;
- Genel sağlık taraması amacıyla yapılan laboratuvar tetkikleri için 8 – 12 saatlik açlık sonrası sabah 8:00-11:00 saatleri arasında kan verilmesi;
- Tetkik için laboratuvarımıza gelmeden önce ağır ve zorlayıcı egzersizlerden kaçınılması, kan vermeden önce yarım saat kadar dinlenilmesi;
- Akşam yemeğinden sonra su hariç hiçbir şey yenilip içilmemesi;
- Düzenli kullanılan ilaçlar var ise kesilmeden önce doktora danışılması önerilir.
Kan Örneklerinin Alınması
Size, yapılması istenen testlerin açlık gerektirip gerektirmediği ve varsa diğer özelliklerini doktorunuz veya laboratuvar görevlilerinden öğrenebilirsiniz. Doktorunuz gerekli gördüğünde, açlık gerektiren bazı testleri günün herhangi bir saatinde ve aç olmadan da isteyebilir. Kan alınacak bölge, kişinin yaşına ve yapılacak testin özelliğine göre farklılık gösterebilir.
Venöz Kan Alma İşlemi
Genellikle sol veya sağ kolun dirsek içi bölgesindeki damarlardan veya el üstü damarlarından alınır. Damarınızın kolayca bulunabilmesi için turnike uygulanır ve yumruğunuzu sıkmanız istenir. Kan alınacak alan alkol (%70) ile temizlenir, steril vakumlu tüp veya enjektör iğnesi damarınıza girerken, çok kısa süreli bir yanma ve acı duyabilirsiniz. İşlem sırasında kesinlikle kol veya el hareket ettirilmemelidir! Kan alımı sonrası iğnenin çıktığı bölge üzerine pamukla 3-5 dakika ovalamadan basınç uygulanmalıdır. Eğer antikoagülan (kanı sulandırıcı ilaç) alıyorsanız 5 dakika daha basınç uygulamanız gerekmektedir. Kan alındıktan sonra, o bölgeye yeterli basınç uygulanmaz ise damardan sızan kan, hematom (kan birikmesi, morluk ve şişme) ve ağrı oluşmasına neden olabilir. Bu durumda kol havaya kaldırıp 5 dakika kadar tutulmalı ve o bölgeye buz veya soğuk havlu uygulanmalıdır . Kan alımı sonrası baş dönmesi, halsizlik veya soğuk terleme olması durumunda ayağa kalkmayıp hemen görevli teknisyene bildirilmelidir. Kan alınan bölgeye yeterli süre basınç uygulandıktan sonra üzerine yara bandı yapıştırılır. Herhangi bir alerjik reaksiyonu önlemek için 15-30 dakika sonra bu bandajı çıkartabilirsiniz.
Parmaktan Kan Alma İşlemi
Kan almak için yüzük veya orta parmak ucunun iç yüzü tercih edilir. Parmak ucuna kan birikmesi için elinizi bir süre aşağı doğru sarkıtmanız istenir ve parmak ucunuz temizlenerek, steril lancet veya otomatik delici alet kullanılarak delinir. İlk damla pamuk ile temizlendikten sonra test için gereken kan alınır.
Topuktan Kan Alma İşlemi
Bebekler ve yeni doğanlarda uygulanır. Bebek yatar durumda veya anne kucağında iken topuk alkol (%70) ile temizlenerek steril lancet veya otomatik delici alet kullanılarak delinir. İlk damla pamuk ile temizlendikten sonra test için gereken kan alınır.
İdrar Örneklerinin Alınması
İdrar örneklerinin alınması ve laboratuvara ulaştırılmasında; idrarın toplanma yöntemi, idrarın toplandığı kaplar ve saklama koşulları vb. faktörler analiz sonuçlarını etkileyebileceği için çok önemlidir.
Tam idrar analizi ve mikroskobik incelemeler için rastgele (random) idrar örneği en uygun örnek şeklidir. Rastgele (random) idrar; günün herhangi bir saatinde alınmış olan idrardır. Ayrıca doktorunuzun isteği üzerine; Sabah idrarı, açlık idrarı, Postprandial (2 saatlik) idrar örneği, Glukoz tolerans testi idrar örnekleri ve orta idrar, idrar kültürü, 12 saatlik idrar ve 24 saatlik idrar örnekleri de alınabilir.
Önemli Bilgiler
- İdrar örnekleri kuru ve temiz idrar toplama kaplarına toplanmalıdır.
- İdrar örnekleri, laboratuvara ağzı kapalı idrar kaplarında gönderilmelidir.
- Örnek en kısa sürede laboratuvara ulaştırılmalıdır.
- Tam idrar analizi, idrar taze iken yapılır.
- Oda ısısında bekletilen idrarlar bozulmaya başladığından kimyasal ve mikroskobik inceleme sonuçları hatalı olabilir.
- İdrar, tam analizi için en az 12 ml idrar gereklidir. 5 ml den az olan idrarlarda çalışma yapılması yanılgıya neden olabilir.
- Yenidoğanlarda ve bebeklerde 5 ml idrar ile çalışılabilir.
- Delik veya sızıntı olan kaplardaki örnekler kabul edilmez.
Pediyatrik İdrar Örnekleri
Pediyatrik idrar örnekleri, kız ve erkek çocuklar için farklı olarak üretilmiş yumuşak, özel plastik torbaların genital bölgeye yapıştırılması ile toplanır.
Gebelik Testi İçin İdrar Örneği
Sabah idrarı, hormon yoğunluğu daha fazla olduğu için tercih edilmelidir.
İdrar Kültürü İçin Örnek Alınması
İdrarda bakteri kültürü için önerilen toplama şeklidir. Ürogenital bölgenin temizliği için gerekli malzeme laboratuvar görevlileri tarafından verilir.
İdrar Kültürü Örneği Alımından Önce Yapılması Gereken Hazırlıklar
Kadın Hastalar
- Önce eller yıkanır .
- Labialar açılarak ıslak temizleme mendili ile önden arkaya doğru temizlik yapılır ve temizlik mendili çöpe atılır.
Erkek Hastalar
- Önce eller yıkanır.
- Hasta sünnetli değilse, sünnet derisi geri çekilerek penis temizlenir ve idrar yaparken de aynı vaziyette tutulur.
- Dairesel hareketlerle penisin uç kısmı ıslak temizlik mendili ile temizlenir ve temizleme mendili çöpe atılır.
İdrar Kültürü Örneği Alım Uygulaması
- İdrarın ilk bölümü tuvalete yapılır.
- İdrar yapılmaya başladıktan sonra, idrar kabı içine dışarıyla temas ettirmeden orta akım idrarı toplanır.
- Geri kalan idrar tuvalete yapılır.
- İdrar toplama kutusunun kapağı bölüme dokunulmadan kapatılır.
- Eller tekrar yıkanır.
24 Saatlik İdrar Örneğinin Toplanması
Sizden 24 saat süresince yaptığınız idrarların tümünü toplamanız istenmektedir. Toplanan idrar miktarı, yaptığınız idrarın her damlasının toplanması, yapılacak testin sonucu açısından çok değerlidir. 24 saatlik idrar toplamak için temiz, kuru, boş plastik bir şişe kullanabilirsiniz. İdrar toplamaya; sabah normal olarak uyandığınız saatten itibaren başlayabilirsiniz, bazı testlerin özellik gösterdiğinden başlama saatinin 08:00 olması önerilir.
- Uykudan kalktıktan sonraki ilk idrarınızı tuvalete boşaltınız ve bu saati yazınız (örneğin; 08:00)
- Tüm gün ve gece boyunca yaptığınız idrarları aynı toplama kabı içine toplayınız ve birinci gün ilk idrarınızı attığınız saatte (yani ertesi gün 08:00’de) idrar toplama işleminiz sona erecektir. Bu saatteki son idrarı da toplama kabına ilave ediniz
- Son idrarı yaptığınız saat ile bir önceki günkü başlama saati arasındaki fark 5 - 10 dakikadan fazla olmamalıdır. Eğer bu saatten önce idrar yapmak zorunda kaldıysanız, 1-2 bardak su içerek, toplamanız gereken son saatte mutlaka idrar vermeye çalışınız.
Toplanan idrar, toplama süresi boyunca oda ısısında,gün ışığı almayan bir yer bırakılabilir, toplama işlemi sona erdikten sonra aynı gün içerisinde laboratuvara teslim edilmelidir.
Dışkı Örneklerinin Toplanması
Dışkı örneği genellikle viral / bakteriyel ishal etkenlerini bulmak, parazit ve parazit yumurtası aramak, gastrointestinal sistem kanamalarını (gizli kan) saptamak için kullanılır.
Dışkı Örneğinin Toplanması
- Dışkı; doğrudan, steril sızdırmaz plastik kaba toplanır.
- Dışkı, kuru bir kaba yapıldıktan sonra plastik veya tahta kaşıkla transfer kabına da aktarılabilir.
- Bebeklerde, ters çevrilmiş (plastik kısmı iç tarafa gelecek şekilde bağlanmış) çocuk bezi kullanılmalıdır (bezin dışkıyı emmemesi için).
Örnek Toplanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Dışkıya kesinlikle idrar karışmaması gerekir.
- Dışkının mukuslu, cerahatlı ve kanlı yerlerinden örnek alınmalıdır.
- Dışkı incelemeleri için 1-2 g dışkı yeterlidir.
- Dışkı toplandıktan sonra en kısa sürede (30 dakika) laboratuvara gönderilmelidir.
Dışkı Kültür Testi İçin Örnek Toplanması
İnfeksiyon etkeninin saptanabilmesi için örnek toplanıp, laboratuvara gönderilmesi önerilir. Örnek, tedavi amacıyla herhangi bir ilaç kullanmadan (antibiyotik ve/veya diyare tedavisi için) verilmelidir.
Parazit Aranması Amacıyla Örnek Toplanması
Parazit ve parazit yumurtalarının saptanabilmesi için analizin 3 gün arka arkaya farklı örneklerde yapılması önerilir. Örnek taze, kurumamış olmalıdır, özellikle amip aranacak örnekler, 30 dakika içerisinde laboratuvara ulaştırılmalıdır. Örnek verilmeden önce radyolojide kullanılan kontrast maddelerden alınmamış olması gerekir.
Enterobius vermicularis aranması (Kıl kurdu)(Selofan bant yöntemi)
Kıl kurtları, sabah erken saatlerde anüs etrafına yumurta bıraktıkları için, bu bölgeden selofan band yöntemi ile alınan örnek, bir lam üzerine yapıştırılarak laboratuvara gönderilir. Bu yöntemle ilgili ayrıntılı bilgi laboratuvar görevlilerinden alınabilir.
Dışkıda Gizli Kan Aranması Öncesi Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar
- Dışkıda gizli kan aranmadan önce belirli bir süre diyet yapılmalıdır.
- Analiz öncesi iki gün süre ile kırmızı et, brokoli ve turp gibi gıdaların alınmaması gerekir.
- Hastaya tavsiye edilebilecek yiyecekler; sebze (marul,ıspanak, mısır), meyva (şeftali, elma, kayısı ve üzüm) az miktarda fındık, patlamış mısır, tavuk ve balık (konserve) etidir.
- Aspirin, kortizonlu ilaçlar, fenilbütazon ve indometazin gibi ilaçlar gastrointestinal irritasyon yaparak gizli kanın pozitif çıkmasına neden olabilir.
- Günde 250 mg’dan fazla C vitamini alanlarda yalancı negatif sonuç görülebilir.
- Demir ilaçları da yalancı pozitif sonuçlara neden olabilir. Bu ilaçların örnek toplanmadan en az 2 gün önce, kesilmiş olması gerekir.
- Mensturasyon sırasında örnek toplanması pozitif sonuç alınmasına neden olabilir.
- Rotavirus, Adenovirüs, Helicobacter pylori dışkı antijeni (HpSA), dışkıda redüktan madde aranması durumlarında da yukarıdaki aynı işlemler uygulanır.
Aşağıdaki testler için idrar toplanması istendiğinde tüketilen yiyecekler test sonucu için önem taşır.
Bu nedenle, ilgili testlerin karşısında gösterilen yiyeceklerin tüketilmesi idrar toplamaya başlamadan 3 gün önce kesilmelidir.
HIAA
Alınmamasına özen gösterilmesi gereken gıdalar; muz, kivi, domates, ceviz, fındık ve fenotiazin içeren ilaçlar.
HİDROKSİPROLİN
Jelatin ve kollajen içeren gıdaların (et ve et ürünleri, et suları, jöleli ve protein içeren gıdalar) C vitamini, aspirin ve benzeri ilaçların alınmasından kaçınılmalıdır.
VMA, METANEFRİNLER
Alınmamasına özen gösterilmesi gereken gıdalar; vanilyalı besinler, çikolata, muz, çay, kahve gibi gıdalar, portakal, limon gibi meyveler, aspirin, propanaol içeren ilaçlar, aldomet gibi tansiyon ilaçları.
Doğru tanı ve uygun tedavi kararı, güvenilir ve doğru test sonuçları ile mümkündür. Bu nedenle idrar toplarken yukarıda belirtilen koşullara özen gösterilmesi çok önemlidir.
Eklenme Tarihi: 03.02.2017
Toplam Sayfa Gösterimi: 9224